Duurzame veehouderij

Verreweg de meeste veedieren worden in intensieve veehouderijsystemen gehouden. Toch zijn er ook voorbeelden van hoe het duurzamer en diervriendelijk kan, gelukkig! Stuk voor stuk bieden deze voorbeelden mooie inspiratie, al moeten we als maatschappij naar een meer plantaardig consumptiepatroon.

Kippen

Op verschillende veehouderijen in Nederland kunnen legkippen de poten strekken en de vleugels uitslaan. Ze leven in een onderkomen dat speciaal ontworpen is met het oog op hun behoefte aan natuurlijk gedrag. Maar er zijn meer voordelen aan verbonden. Lees hieronder hoe innovatieve concepten ook ten goede komen aan de mens en aan onze planeet.

Dierenwelzijn op de eerste plaats in Rondeel

De kippen op de boerderijen van het Nederlandse Rondeel B.V. leven onder betere en diervriendelijkere omstandigheden sinds het bedrijf in 2010 nieuwe productiemethoden toepaste. De grootschalige kippenhouderij werd met succes omgevormd tot een diervriendelijk en sociaal verantwoord bedrijf, door een innovatief systeem in te voeren dat door wetenschappers van de Wageningen Universiteit werd ontworpen: het Rondeel.

Rondeel biedt aanzienlijke voordelen voor het milieu, aangezien het systeem weinig energie gebruikt, met duurzaam voer werkt en de eieren op duurzame wijze verpakt. Ook is het zo ontworpen dat de kippen gemakkelijk van de buitenwereld kunnen worden afgeschermd, waardoor de kans op verspreiding van besmettelijke ziektes wordt beperkt.

In Rondeel krijgen kippen de ruimte om hun natuurlijke gedrag te laten zien, zoals foerageren, op een zitstok uitrusten en stofbaden nemen. De kippen hebben toegang tot een buitengebied met kunstgras, zand en bomen. In het nachtverblijf vinden de dieren beschutting en zitstokken: een natuurlijke en comfortabele ruimte om te rusten en eieren te leggen. De ruimte heeft een capaciteit van maximaal 30.000 kippen, die in afzonderlijke secties van een veelhoekig gebouw leven. 

Rondeel is een economisch succes gebleken en heeft een einde gemaakt aan de misvatting dat dierenwelzijn minder winst voor de boer betekent. Rondeel B.V. heeft bewezen dat grootschalige productie van eieren kan plaatsvinden met handhaving van een hoog dierenwelzijn en zonder het zakelijke succes of het milieu in gevaar te brengen. Op dit moment zijn er drie boerderijen operationeel. De eieren die op deze boerderijen worden geproduceerd kosten de consument maar ongeveer 4 cent meer dan eieren die uit legbatterijen afkomstig zijn - en ze zijn goedkoper dan biologische eieren. Inmiddels worden de eieren ook internationaal verkocht, zoals bijvoorbeeld in Duitsland.

Hoe kunnen we de groeiende wereldbevolking op een eerlijke manier voeden? Dat is een vraag waar de initiatiefnemers van Kipster veel mee bezig zijn. Op dit moment wordt voor onze lage voedselprijs elders een hoge prijs betaald: zij het niet door boeren, dan wel door het milieu, de dieren of toekomstige generaties. Kipster ziet dat dit beter kan en voegt de daad bij het woord met boerderijen/kippenhouderijen waar de belangrijkste waarde ‘respect voor leven’ is. Het welzijn én de gezondheid van zowel dier als mens staan er voorop en duurzaamheid drenkt er in alles door.

Zo kiest het bedrijf voor een trager groeiend kippenras dat voer uit een gesloten kringloop krijgt, wat zorgt voor een lagere impact op het milieu. Het voer is uitsluitend afkomstig uit regionale reststromen. Hierdoor hoeft er geen landbouwgrond gebruikt te worden om kippenvoer te verbouwen. Kipster werkt hiervoor samen met de universiteit van Wageningen, waar ze al jaren bezig zijn met de rol van dieren in de kringloopeconomie.

Maar Kipster doet meer op het gebied van milieu. Op het dak van de boerderijen liggen meer dan 1000 zonnepanelen, meer dan genoeg voor de eigen energiebehoefte. Ook wordt het fijnstof die bij de boerderij vrijkomt opgevangen. Dit betekent dat er geen uitstoot is: de lucht die de stal uitkomt is schoner dan de lucht die er naar binnen gaat.

Door het opwekken van eigen energie en het gebruik van duurzaam voer is het Kipster ei zelfs het eerste klimaatneutrale ei ter wereld. Dit ei wordt gelegd door de 66.000 leghennen die één van de boerderijen hun thuis noemen. Ze scharrelen er in een bosrijke omgeving met veel daglicht en frisse buitenlucht. In Nederland staan momenteel twee Kipsterstallen: één in Venray en één in Beuningen.

Koeien

Dit is een boerderij met een aanpak die niet alleen het vee ten goede komt. De diervriendelijke manier waarop men hier landbouw bedrijft heeft opzienbarende neveneffecten, zoals: vlees van hoge kwaliteit voor de Amerikaanse consumenten die letten op hun gezondheid, een stabiele bron van inkomsten voor de lokale werknemers, en minder vervuiling in het omringende platteland.

White Oak Pastures is een ranch in Georgia in de VS, waar op de graslanden rundvee wordt gefokt. Het belangrijkste principe van dit familiebedrijf is respect voor de dieren en het land. Op deze basis heeft zich een dier- en milieuvriendelijke onderneming ontwikkeld – die nog steeds groeit – met een aantal bijkomende voordelen. 

Zo leven de dieren bij White Oak Pastures een natuurlijk leven. De dieren mogen op natuurlijke wijze in de eigen kudde grazen en opgroeien, zwervend over de rijke weidegronden. Ze hoeven nooit in de kleine weitjes te staan waar vleeskoeien dicht op elkaar gepropt worden afgemest, op een onnatuurlijk dieet van calorierijk graan. 

Bij White Oak wordt geen gebruik gemaakt van hormonen of antibiotica. Door dit beleid wordt niet bijgedragen aan de zorgwekkende toename van bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica en mensen die niet meer reageren op medicijnen. Het streven is om de klanten te voorzien van veilig, gezond, biologisch rundvlees. En de markt in het oostelijk deel van de VS snakt naar dit product, dat al diverse prijzen in de wacht heeft gesleept. 

Het motto van de White Oak Pastures is: “Zorg goed voor het land en de dieren, en zij zullen goed voor jou zorgen.” De boerderij beschikt over uitgestrekte landerijen, en dat betekent dat de mest geen milieuverontreinigende stof is, maar de grond juist vruchtbaarder maakt. Doordat het vee geen graan gevoerd krijgt en de weiden begraast, is dit een heel efficiënt, gesloten systeem.