Deze schokkende dingen doen pensioenfondsen met jouw poen!
Ongeveer 1700 miljárd euro zit er in de Nederlandse pensioenpot. Een flinke zak met geld, dat wordt geïnvesteerd in… tja, dat is voor veel mensen de vraag. Draagt jouw pensioengeld bij aan de schending van dierenwelzijn? Klimaatverandering? Ontbossing voor veevoer? Deze schokkende dingen doen pensioenfondsen met jouw poen (en dit kun je eraan doen!)
Informatie hierover achterhalen is niet altijd makkelijk, blijkt ook. Onlangs deden we zelf onderzoek naar de investeringen van een van de grootste pensioenfondsen van Nederland en Europa, ABP, en de uitkomsten waren op z’n zachtst gezegd vreselijk. Er gaan miljarden euro’s aan investeringen naar megastallen, veevoer- en vleesverwerkingsbedrijven, én daarmee dus ook direct naar grootschalig dierenleed. Daarnaast is de Eerlijke Geldwijzer heel helder: het is ook niet best gesteld met de twaalf andere grote pensioenfondsen en hun beleid rondom dierenwelzijn.
Wat hebben pensioenfondsen te maken met dierenwelzijn?
Pensioenfondsen en dierenwelzijn, hoe zit dat nu precies? Pensioenfondsen investeren of beleggen met jouw pensioengeld in bedrijven om er rendement op te behalen en kunnen zelf kiezen waarin ze dit geld investeren. Zo kunnen investeren in de toekomst, zoals groene energie of duurzame bedrijven, maar ze kunnen er dus ook voor kiezen om te beleggen in niet-duurzame of dieronvriendelijke bedrijven. Pensioenfondsen kunnen dus met hun beleggingen invloed hebben op het dierenwelzijn. Als ze dit geld bijvoorbeeld beleggen in bedrijven waar dieren worden gebruikt, gevangen of gefokt – zoals megastallen, dierproeven of de bontindustrie – kunnen ze strenge eisen stellen aan de manieren waarop de dieren worden behandeld of zelfs ervoor kiezen niet meer in deze bedrijven te investeren als er te weinig aandacht is voor dierenwelzijn.
Een goed dierenwelzijnsbeleid van pensioenfondsen betekent dat ze onder andere niet beleggen in bedrijven die betrokken zijn bij misstanden op het gebied van dierenwelzijn. Bijvoorbeeld bedrijven die dieren inzetten in circussen en dolfinaria. Of wat dacht je van het kappen van regenwoud – het leefgebied van vele diersoorten – puur en alleen voor het verbouwen van veevoer voor dieren die lijden in de vee-industrie?
Allemaal een onvoldoende
Alle twaalf grote pensioenfondsen In Nederland, zoals ABP, Zorg&Welzijn, STIPP en Pensioenfonds Detailhandel, scoren allemaal een 1 als het gaat om dierenwelzijnsbeleid. Dit betekent niet alleen dat er in het beleid geen enkele aandacht is voor de bescherming of het welzijn van dieren, maar ook dat ze investeren in bedrijven en industrieën waar grootschalig dierenleed plaatsvindt, zoals bijvoorbeeld de vee-industrie, bonthandel, veetransport en experimenten met proefdieren.
Uit ons onderzoek naar de investeringen van ABP blijkt dat ze die miljarden in ieder geval niet steken in een mooie toekomst. Door hun investeringen schenden ze namelijk stelselmatig mensen- en dierenrechten, maar ze dragen ook bij aan klimaatverandering en natuurschade. Door ontbossing wordt de leefomgeving van wilde dieren en planten steeds kleiner; meer dan een kwart van het hele aardoppervlak wordt inmiddels gebruikt voor het houden van vee en het verbouwen van veevoer. Dit laatste gebeurt met inzet van schadelijke pesticiden en kunstmest. Het gevolg? Talloze insecten en andere diersoorten raken leefgebied kwijt, sterven en vervuiling van de grond en het water is onvermijdelijk.
Falend beleid
Aangezien ABP het pensioenfonds is voor de overheidssector, is het belangrijk om na te denken of dit beleid in lijn ligt met dat van de Nederlandse overheid. De overheid zegt namelijk te staan voor een duurzaam en humaan voedselsysteem, eerlijke landbouw en vermindering van consumptie van dierlijke eiwitten. Deze voornemens zijn daarentegen niet in lijn met de beleggingen van ABP en hun falende beleid. ABP schept maar al te graag op over verantwoordelijkheden en eisen, zoals het tegengaan van ontbossing, het verkleinen van de CO2-voetafdruk en het verminderen van afval, maar blijft ondertussen wel investeren in bedrijven die enorm schadelijk zijn voor mens, dier en milieu, zoals de twee grootste vleesbedrijven ter wereld: Tyson Foods en JBS.
Het Braziliaanse JBS is de grootste vleesproducent ter wereld en slacht momenteel maar liefst 27 miljoen runderen, 47 miljoen varkens en 4,9 miljoen kippen per jaar. Behalve dat JBS omstreden is vanwege schandalige dierenwelzijnsproblemen, stoot het bedrijf een enorme hoeveelheid broeikasgassen uit; meer dan het dubbele van de totale uitstoot van heel Nederland! Bovendien investeert ABP ook in grote klanten van JBS, zoals McDonalds, Nestlé en Costco. Iets waar klanten van ABP, ook al willen ze dit niet, hoe dan ook aan bijdragen.
Veranderingen
Er is verandering mogelijk. En nog op een vrij gemakkelijke manier ook nog. Zo zouden de pensioenfondsen de eerste stappen kunnen zetten door de ‘Vijf Domeinen’ van dierenwelzijn te onderschrijven en enkele basisvoorwaarden te stellen op het gebied van dierenwelzijn volgens het FARMS-initiatief. Daarnaast kunnen ze ervoor kiezen om niet te investeren in bedrijven die deze voorwaarden niet hanteren. Het gaat dan bedrijven waarvan bekend is dat ze nog gebruikmaken van onder andere krappe ligboxen voor moedervarkens, plofkippen en verschrikkelijke slachtmethoden. Maar ook bedrijven die aan deze industrie bijdragen door bijvoorbeeld het grootschaldig verbouwen van veevoer en het produceren van pesticiden. Ook met duurzame investeringen kan de pensioenpot groeien, en dan blijft er in ieder geval een toekomst over voot dier, mens en planeet.
Kom in actie!
Update: Dit artikel was onderdeel van een campagne gericht aan ABP, en bevatte een sms-actie. Als dierenvriend kon je pensioenfonds ABP een sms sturen, waarna zij een geluidsfragment hoorden waarin je hen opriep niet meer te investeren in de vee-industrie. Deze actie is inmiddels voorbij.
Helaas geeft ABP nog geen gehoor aan de wens van het publiek: om niet langer te investeren in dierenleed. We blijven ABP motiveren om diervriendelijker te investeren. Jij kunt daarbij helpen. Steun ons werk met een gift of bekijk hoe je zelf kunt zorgen voor een diervriendelijk pensioen.
