Het duistere hol van de Afrikaanse leeuw

De leeuw is, na de tijger, de op één na grootste kattensoort ter wereld. Tegenwoordig zijn er nog maar twee leeuwensoorten over: de Aziatische leeuw en de Afrikaanse leeuw. De Aziatische leeuwenpopulatie is klein, er leven er slechts 600 in of rond het Gir Forest National Park-gebied in de staat Gujarat in India. Afrikaanse leeuwen in de Sub-Sahara zijn met een stuk meer – naar schatting 30.000 in het wild – maar worden aangemerkt als kwetsbaar voor uitsterven. De reden? De mens.

De koning van het dierenrijk heeft onze hulp nodig.

Een leven in het wild

In het wild leidt de Afrikaanse leeuw een vrij leven. Het dier leeft meestal in een groep van 10 tot 15 dieren, die bestaat uit een aantal verwante vrouwtjes, hun welpen, en één mannetje die de groep verdedigt en voor voortplanting zorgt. Het territorium van de groep strekt zich uit tot enkele honderden vierkante meters grasvelden, struiken en open bossen. Een groot gebied, dat moet worden gemarkeerd. Dat doet de groep door gezamenlijk te brullen. Een brulsessie duurt soms wel 1,5 minuut, en zelfs de allerkleinsten doen mee met voorzichtig gemiauw.

Als een leeuwenwelp vier jaar oud is, gaat hij op pad. Hij verlaat zijn oorspronkelijke groep en gaat op zoek naar een nieuwe die hij kan overnemen. Daar zal hij zich voortplanten met de leeuwinnen, die van dezelfde leeftijd zijn. De zwangerschap duurt ongeveer 12 weken en voor de bevalling zoekt de leeuwin een plekje ver weg van de andere groepsleden. Na 6 weken voegt ze zich weer bij de groep – met haar welpen, die klein, hulpeloos en volledig van haar afhankelijk zijn.

Een leeuwin en haar welpen in het wild.

In de groep zijn de taken goed verdeeld. De leeuwen patrouilleren het territorium en beschermen de groep. De leeuwinnen jagen van zonsopgang tot zonsondergang. Een jacht die complex teamwerk omvat, waarbij elke leeuwin een andere rol speelt. Ze hebben veel voedsel nodig, want een mannetje kan op één dag soms wel 40 kilo vlees naar binnen werken. De gebruikelijke prooi bestaat dan ook uit herbivoren als antilopen, zebra’s en gnoes.

Op deze manier houden leeuwen het ecosysteem in stand: als herbivoorpopulaties niet worden gecontroleerd, blijven er herbivoren op de wereld bijkomen, die veel plantaardige voeding nodig hebben. Zo blijft er steeds minder voedsel beschikbaar voor andere dieren, inclusief mensen. En omdat leeuwen meestal jagen op de ziekste, zwakste en oudste dieren, helpen ze kuddes gezond te houden.

Een leeuw brult om het territorium van zijn groep af te bakenen.

Een leven in gevangenschap

Niet alle leeuwen leiden zo’n zorgeloos bestaan. Want tussen de 8.000 en 12.000 leeuwen worden gevangengehouden, waar de meesten van hen op meerdere manieren wreed worden uitgebuit. Dat gebeurt al vanaf de geboorte. Gefokte leeuwenwelpjes worden binnen enkele dagen na de geboorte bij hun moeder weggerukt. In plaats van een knus plekje dat ze met hun moeder delen, bevinden ze zich in hokjes met talloze andere verbijsterende welpen.

De welpen worden met de hand grootgebracht en lopen daardoor moedermelk mis, die ze juist zo hard nodig hebben om te groeien en als bescherming tegen ziekten. Hierdoor krijgen de hulpeloze welpen onvoldoende voedsel binnen. Meteen al begint hun werkende leven: ze moeten zich laten aaien, voeren en knuffelen door toeristen.

Gefokte leeuwenwelpen leven met elkaar in hokjes, ver verwijderd van hun moeder.

Zodra de welpen te groot worden voor het knuffelen, worden ze gebruikt als een andere toeristische activiteit: wandelen met jongvolwassen leeuwen. Ook hier is het contrast met een leven in het wild groot. De leeuwen leven in onhygiënische, overbevolkte verblijven, waardoor ze emotioneel en mentaal uitgehongerd zijn. In zulke omstandigheden worden ziekten als schurft groots verspreid. Door gebrek aan medische zorg lijdt dit tot vachtverlies, een opengebarsten huid en verbranding door de zinderende Zuid-Afrikaanse zon.

Als de leeuwen volwassen zijn, zijn de omstandigheden niet veel beter. Met leeuwinnen wordt gefokt. Zij krijgen daardoor veel meer nestjes dan hun soortgenoten in het wild. Volwassen leeuwen worden vervoerd naar jachtfaciliteiten waar rijke toeristen een hoge prijs betalen om ze van korte afstand te doden. Door de vele schoten van deze amateurjagers sterven ze vaak een langzame en pijnlijke dood. Of ze worden geslacht voor hun botten, die worden schoongemaakt, geëxporteerd en vermalen – allemaal voor de fabricatie van traditionele medicijnen waarvan de werking niet bewezen is. En zo komt er een tragisch eind aan hun droevige leven.

Trofeejagers poseren bij een doodgeschoten leeuw.

Steun de Afrikaanse leeuw

We zetten ons in om het leven van deze Afrikaanse leeuwen beter te maken. Maar het is een complexe keten van misbruik en uitbuiting, waar geen eenduidige oplossing voor is. Ons uiteindelijke doel is om het fokken van leeuwen in gevangenschap voor elke vorm van commercieel gebruik uit te bannen. Dat doen we door:

• reisorganisaties op te roepen om te stoppen met het aanbieden van attracties met wilde dieren;
• toeristen bewust maken van het leed dat schuilgaat achter deze attracties;
• het gebruik van diervriendelijke geneesmiddelen gemaakt van planten en kruiden te promoten;
• de Zuid-Afrikaanse regering op te roepen om het fokken van leeuwen te verbieden, toeristische attracties met de wilde dieren te sluiten en een verbod op de handel in lichaamsdelen van de dieren in te stellen, samen met onze partner Blood Lions;
• en te zorgen dat leeuwen in gevangenschap de juiste medische verzorging krijgen.

Het uitbuiten van leeuwen in gevangenschap moet stoppen.

Help je ons mee om het uitbuiten van leeuwen in gevangenschap in Zuid-Afrika voorgoed te stoppen? Samen kunnen we alles op alles zetten om de dieren daar te houden waar ze thuishoren: in het wild.

Steun de leeuw 07/04/2021