'Van panter in een disco tot aapje in cavia-hok'

Of het nu gaat om exotische, of inheemse wilde dieren, Ton Oosterbaan is er duidelijk over: wilde dieren horen niet in een huiskamer. 'Ik heb zelf een hond en een kat en een paard en een ezel. Maar alle exotische dieren en dieren die hier in Nederland in het wild voorkomen, hoor je niet als huisdier te houden. Ik ben blij dat jullie campagne voeren tegen het houden van wilde dieren; daar moet dringend iets aan worden gedaan', vertelt Oosterbaan.  

Wilde dieren in huis

Oosterbaan hield zich jaren bezig met het opsporen van lichte en zware milieucriminaliteit, waaronder stroperij en illegale handel van bedreigde uitheemse diersoorten en producten daarvan. Hij maakte de ene na de andere bizarriteit mee. 'Een aapje in een caviahok dat daar zo lang in zat dat zijn rug helemaal was vergroeid. Een panter in een discotheek in Puttershoek. Cheetah’s in een achtertuin en kaaimannen in een badkuip. Een aap vastgebonden aan een verwarming omdat hij te groot en lastig werd. Ara's in kleine kooitjes, tijgerpythons – destijds illegaal om te houden –, en een ooievaar in gevangenschap. Alle beesten die je kunt bedenken, hadden mensen thuis. En ja, nog steeds wel denk ik.'

Het aapje dat Oosterbaan aantrof in een caviahok.

Een aapje aangetroffen in een papegaaienkooi.

Leeuw in een vrachtwagen

Veel te vaak moest Oosterbaan in actie komen om dieren in beslag te nemen. ‘Apen werden na een inbeslagname vaak opgevangen door stichting AAP, dat destijds nog in Amstelveen was gehuisvest. Andere dieren gingen naar een dierentuin of soms zelfs terug naar het wild.’ Zo herinnert de oud-milieuagent zich goed het verhaal van een leeuw. ‘Ik kreeg op een dag een oproep om te gaan kijken bij een parkeerterrein in Vlaardingen. We hadden melding gekregen van bezorgde ouders, wiens kinderen langs een parkeerplaats waren gefietst en wilde dieren in een vrachtwagen hadden gezien.'



Eenmaal ter plaatse, trof Oosterbaan in de vrachtwagen inderdaad een leeuw en een cheetah aan. De 3-jarige leeuw bleek illegaal verhandeld te zijn en werd in beslag genomen. 'De cheetah mocht de eigenaar destijds jammer genoeg gewoon houden. Het was 1981 en de eigenaar had het wilde dier legaal gekocht voordat de Wet Bedreigde Uitheemse diersoorten inwerking trad. De leeuw werd naar Diergaarde Blijdorp gebracht, maar is een tijd later naar Zuid-Afrika gevlogen en uitgezet in een reservaat. Dat gebeurde vaker: dat dieren toch naar het land van herkomst gingen. Het toenmalige Ministerie van CRM  (Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk) had contact met een KLM-piloot die regelmatig naar zulke bestemmingen vloog. Hij was dierminded en via hem zijn er gelukkig heel wat wilde dieren teruggebracht naar het land waar ze vandaan kwamen.' 

De cheetah die in een vrachtwagen werd aangetroffen.

De vrachtwagen waarin een leeuw en cheetah zaten.

Positieflijst

Gelukkig is er met de komst van CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of wild flora and fauna) in 1975 Nederland meer wet- en regelgeving gekomen rond het houden van wilde dieren. Oosterbaan: ‘Voor die tijd was de handel in wilde dieren vrij gemakkelijk. Scheepslui namen bijvoorbeeld aapjes mee – die ze ergens kochten of vingen – en verkochten ze hier door. Sinds de komst van CITES is dat allemaal strenger geworden en kun je een beschermde diersoort niet zomaar meer verhandelen. Toch staan op die lijst alleen die diersoorten die zijn bedreigd of waarbij een trend is te zien dat het slecht gaat met de soort. Waar niet naar wordt gekeken, is de wenselijkheid voor een wild dier om als huisdier gehouden te worden. Veel mensen realiseren zich niet dat zij het dier niet kunnen geven wat het dier in de natuur zou hebben. Ruimte, soortgenoten, het juiste klimaat... Vaak wordt een exotisch huisdier dier aangeschaft omdat mensen dat leuk vinden, maar ze vergeten daarbij het welzijn van het dier.’

Oosterbaan is dan ook groot voorstander voor een positief- of negatieflijst. ‘Geen enkele exoot of inheemse soort zou als huisdier gehouden moeten worden. Zij zijn gewoon niet geschikt.’

Ben jij het met Ton Oosterbaan eens? Help met onze campagne tegen het houden van exotische huisdieren:

Wildlife - Not Pets