Wéér minder koeien in de wei
Nieuws
Het aantal melkkoeien in Nederland dat de wei in mag, is het afgelopen jaar gedaald. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek vanochtend heeft gepresenteerd. Slechts 65 procent van de melkkoeien had het afgelopen jaar in het weideseizoen de mogelijkheid om vrijuit te grazen.
Weidegang is enorm belangrijk voor koeien, het vermindert de kans op ziektes, ze kunnen zich natuurlijk gedragen en zodoende verantwoorde melk produceren. Het aantal koeien dat permanent op stal staat, neemt echter al decennia toe. Dit heeft als voornaamste oorzaak de schaalvergroting van de melkveehouderij. Er is een duidelijk verschil te zien tussen kleine en grote bedrijven. Van melkveehouderijen met 80 tot 100 koeien past ruim driekwart weidegang toe. Bij bedrijven met meer dan 160 koeien is dit percentage al gedaald tot onder de 40 procent.
Van 1984 tot 2015 bestond in de EU, dus ook in Nederland, het melkquotum. Dit was een initiatief van de overheid om de melkproductie te beperken, waardoor er niet te veel geproduceerd kon worden en de melkprijs stabiel bleef. Sinds de afschaffing van dit melkquotum in april vorig jaar is de melkveesector fors gegroeid. Tussen 1 april 2014 en 1 april 2015 zijn er circa 50 duizend melkkoeien bijgekomen, terwijl het aantal koeien in de wei in diezelfde periode juist daalde met 30 duizend. Deze trend zal zich nog wel even voort kunnen zetten met lage melkprijzen, failliete bedrijven en een enorm mestoverschot tot gevolg.
Dat mestoverschot is het volgende struikelblok, het melkqutotum mag dan wel weg zijn maar de fosfaatrechten (mestquotum) zijn er nog steeds. Veehouders mogen maar een bepaalde hoeveelheid mest produceren, die berekend is op basis van het aantal koeien dat ze in 2014 hadden, dus vóór de afschaffing van het melkquotum en de groei van de bedrijven.
Van alle provincies komt Noord-Holland, wat weidegang betreft, het beste uit de bus: daar staan de koeien van 92.2 procent van de bedrijven in de wei. Flevoland daarentegen scoort het slechtst, met een weidegangpercentage van 28.2 procent.
Deze ontwikkelingen staan haaks op de regeringsdoelstelling die de toenmalige staatssecretaris van Economische Zaken Sharon Dijksma presenteerde. Ze wil dat in 2020 minimaal 80 procent van alle Nederlandse melkkoeien toegang heeft tot de wei. Samen met melkveehouders, zuivelproducenten en tal van andere organisaties in de productieketen is enkle jaren geleden het Convenant Weidegang opgesteld, dat ervoor zou moeten zorgen dat het aantal koeien dat permanent op stal staat niet verder groeit. Het is schrijnend dat noch de doelstelling van het kabinet, noch het Convenant Weidegang wordt nageleefd door de sector.
Supermarkten hebben een grote invloed op de vraag en het aanbod van weidemelk. Blijf daarom supermarkten oproepen het zuivelassortiment te vervangen door weidezuivel.